اسرار خانه مشروطه اردبیل

به گزارش ایرنا کهن‌شهر اردبیل از تاریخی قطور و به تبع آن از بناهای قدیمی متناسب با اقلیم آب و هوا برخوردار است به طوری که به گفته رئیس گروه باستان‌شناسی اداره کل میراث فرهنگی اردبیل، قدمت برخی آثار و بناهای تاریخی به قبل از میلاد می‌رسد.

روح الله محمدی با بیان اینکه بافت تاریخی شهر با ۲۴۵ هکتار وسعت، عمدتا مربوط به محدوده مجموعه آرامگاهی شیخ صفی الدین اردبیلی و آثار همجوار است، گفت: اغلب خانه‌های تاریخی اردبیل متعلق به رجال، تجار و شخصیت‌های تاثیرگذار دوران مختلف است که در محدوده بافت کهن اردبیل بنا شده اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با این حال طبق اظهارات این کارشناس میراث فرهنگی اغلب خانه‌های تاریخی شهر اردبیل مربوط به دوره قاجار است که در هر دوره بازسازی شده اند و از نظر معماری با اقلیم منطقه تناسب دارند.

خانه تاریخی مشروطه یا قجری در اردبیل هر که آمد عمارتی نو ساخت / رفت و منزل به دیگری پرداخت

خانه قجری متعلق به مرحوم اسماعیل بیگ شیروانی‌ کاردار فرهنگی سفیر روس در اردبیل و تاجر اردبیلی، در تامین معیشت مردم اردبیل در قحطی سال ۱۳۲۷ قمری نقش اساسی داشته و مردم به آن مراجعه می کرده‌اند و در محاصره این خانه توسط روس‌ها، اسماعیل بیگ با تلاش حاج باباخان اردبیلی سیاستمدار و همرزم ستارخان سردار دوره جنبش مشروطه آزاد شده‌ است.

خانه اسماعیل بیگ در آذر ۱۳۹۸ در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است و به طور کلی دو رویداد تاریخی سیاسی مهم در اردبیل به ثبت رسیده، یکی تشکیل حکومت ملی صفوی بوده و شاه اسماعیل صفوی پادشاه ۱۳ ساله در بیرون راندن ازبک‌ها از کشور و شکل گیری حاکمیت یکپارچه نقش قابل توجهی ایفا کرده است که در حوصله این بحث نمی‌گنجد.

در محاصره این خانه توسط روس‌ها، اسماعیل بیگ با تلاش حاج باباخان اردبیلی سیاستمدار و همرزم ستارخان سردار دوره جنبش مشروطه آزاد شده‌است.

رویداد دوم، وقایع دوران مشروطه است که حاج باباخان اردبیلی فعالیت‌ مشروطه خواهی خود را آغاز و نسبت به روشنگری اردبیلی‌ها اقدام کرده است و خانه اسماعیل بیگ نیز به خانه مشروطه معروف شده است.

معماری خانه اسماعیل بیگ

نمای خانه اسماعیل بیگ به اصطلاح، جنوبی ساخته شده تا در آب و هوای سرد اردبیل به اندازه کافی نورگیر باشد و در پشت پنجره از لنگه درهای چوبی استفاده شده تا داخل بنا از دستبرد سرما در امان بماند و عرض پنجره‌های رو به جنوب، بزرگ ساخته شده تا در زمستان‌ها انرژی بیشتری از خورشید دریافت کند.

گویا ساخت پنجره‌ بناهای قدیمی نشانگر قدرت و مقام صاحبخانه بوده است که با مواد تزیینی نظیر زر و سیم و عاج تزئین می‌یافتند و شکل پنجره‌های عمارت اسماعیل بیگ، بسیار نزدیک به مستطیل نسبت طلایی است که در طراحی و عکاسی کاربرد دارد و این نشانگر ذوق هنری معمار بناست.

در و پنجره‌های مشبک با شیشه‌های رنگی، حفاظی مناسب در برابر آفتاب تابستان بوده و با تابش نور در رنگ‌های متنوع، جلوه ای خاص به اندرون بنا می‌بخشده است؛ در بنای ساختمان از چوب اُرسی استفاده شده و قدیمی ترین آثار ارسی سازی در ایران به عصر صفویه برمی‌گردد و ارسی سازی پس از تلفیق با هنر قواره بُری در عصر قاجار رواج یافته است.

حال و روز این بنای در حال کُما تعریفی ندارد و آجرهای فروریخته از دیوارها، شکاف‌های بزرگ و کوچک در سقف، در و پنجره‌های شکسته و زوار در رفته و پله‌های فروریخته، آن را به خانه اشباح تبدیل کرده و در این ساختمان دو طبقه بجای صدای گفت و گوی مشروطه خواهان و قدم زدن ساکنان آن، اوهام سکنی گزیده اند.

خانه تاریخی مشروطه یا قجری در اردبیل مور و ملخ از دیوار بالا می‌رود

همسایه‌های عمارت قجری از ورود حشرات از آن خانه به حیاط خود گلایه می‌کنند و به گفته یکی از آنها، عقرب نیز در این محوطه دیده می‌شود و این مور و ملخ و جنبنده‌های مشمئز کننده از حیاط عمارت تاریخی به اطراف می‌آیند.

یکی از همسایه‌های عمارت می‌گفت: شبها نور مشعلی از داخل خانه مشاهده می‌شود و برخی نیز ورود و خروج معتادان به آن را دیده اند و بعید نیست ساختمان در یکی از شبها بر اثر آتش سوزی فرو ریزد.

شبها نور مشعلی از داخل خانه مشاهده می‌شود و برخی نیز ورود و خروج معتادان به آن را دیده اند و بعید نیست ساختمان در یکی از شبها بر اثر آتش سوزی فرو ریزد.

همسایه‌ها می‌گویند: مالکان و وراث عمارت اسماعیل بیگ، ساکن اردبیل نیستند و ساختمان بدون متولی به تدریج به خلوتگاه معتادان و تفرجگاه ولگردان تبدیل شده است و مسئولان برای نگهداری یا تخریب و بازسازی آن فکری نمی‌کنند.

طرفین دعوا در آچمز

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل هدف از ثبت ملی شدن بنا را عهده دار شدن این اداره کل برای مرمت و نگهداری آن اعلام کرد و گفت: بنای قجری شرایط کامل ثبت در فهرست آثار تاریخی کشور را داشت و از این‌رو به این امر اقدام شد.

به گفته حسن محمدی ادیب متعاقب ثبت ملی بنا، امکان تامین اعتبار مرمت و پیشگیری از تخریب آن فراهم شده اما چون بنا، مالک خصوصی دارد، شرط مرمت ابنیه تاریخی تحت تملک اشخاص، رضایت آنهاست و متاسفانه وراث این ساختمان به این کار راضی نیستند.

او به این نکته هم اشاره کرد که وراث به تخریب بنا و احداث مجتمع تجاری و مسکونی در زمین آن تمایل دارند اما با توجه به ثبت ملی شدن عمارت، این کار غیرقانونی و غیرممکن است و قیمت پیشنهادی وارثان برای فروش بنا نیز بسیار بالاست و کارشناسان آن را نمی‌پذیرند.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اردبیل به قرار گرفتن پرونده خانه قجری در محاکم قضایی اشاره کرد و افزود: حکمیت به قاضی سپرده شده تا برای حفظ و مرمت اثر تاریخی یا اقناع وارثان به فروش با قیمت متعارف، تصمیم‌گیری و رای صادر شود.

اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اردبیل چندی پیش آگهی مزایده واگذاری هشت خانه تاریخی به بخش خصوصی با هدف حفظ آنها را صادر کرد و این نشان می‌دهد اگر دست این اداره کل باز باشد می‌تواند خانه تاریخی اسمائیل بیگ را مرمت و برای استفاده بهینه و جلوگیری از تخریب آن به بخش خصوصی واگذار کند.

خانه تاریخی قجری یا مشروطه اردبیل دست بسته شهرداری

شهرداری اردبیل گلایه همسایه‌های خانه مشروطه مبنی بر ورود حشرات به حیاط و آمد و شد معتادان به بنای تاریخی را می‌شنود، اما طبق اذعان کارشناس معاونت شهرسازی و عمران شهرداری، هر گونه مداخله در بافت قدیم شهری منوط به هماهنگی با اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است.

علی نظافت انزابی حتی متولی تعیین حریم‌ خانه‌های تاریخی را اداره کل میراث فرهنگی اعلام کرد و گفت: اگر در محدوده حریم به عملیات فنی و معماری نیاز باشد، نوع مصالح را هم کارشناسان میراث فرهنگی مشخص می‌کنند.

حکمیت به قاضی سپرده شده تا برای حفظ و مرمت اثر تاریخی یا اقناع وارثان به فروش با قیمت متعارف، تصمیم‌گیری و رای صادر شود.

به گفته او اگر شهروندی متقاضی پروانه احداث ملک در محدوده خانه‌های تاریخی باشد، شهرداری باید از اداره کل میراث فرهنگی استعلام کند و در برخی مواقع به لحاظ حساسیت امر، موضوع در کمیسیونی متشکل از شهرداری، اداره کل میراث فرهنگی، استانداری و چند دستگاه دیگر مطرح می‌شود.

با این اوضاع، توپ در میدان محاکم قضایی قرار گرفته و وضعیت خانه مشروطه اردبیل مثل حرکت آچمز شطرنج است و هر کدام از طرفین برای اقدام، محدودیت قانونی دارند و تصمیم نهایی را قاضی خواهد گرفت که کدام مهره از بازی خارج شود.

اما گذشت زمان، کار خود را می‌کند و منتظر رای محاکم قضایی نمی‌ماند و روز به روز آجر دیگری از سقف خانه دوره قاجار در اردبیل فرو می‌افتد و قامت عمارت خمیده تر می‌شود و دوستداران میراث فرهنگی و ساکنان محله اسماعیل بیگ نیز برای سر پا ماندن آن اثر ارزشمند حسرت می‌خورند.

استان‌ها اردبیل ۰ نفر عیسی پاشاپور برچسب‌ها گردشگری تخریب بنای تاریخی مرمت میراث فرهنگی جنبش مشروطه سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور تخریب خانه معتادان متجاهر استان اردبیل آثار تاریخی اردبیل بنای تاریخی ستار خان

منبع: ایرنا

کلیدواژه: گردشگری تخریب بنای تاریخی مرمت میراث فرهنگی جنبش مشروطه سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور تخریب خانه معتادان متجاهر استان اردبیل آثار تاریخی اردبیل بنای تاریخی ستار خان گردشگری تخریب بنای تاریخی مرمت میراث فرهنگی جنبش مشروطه سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور تخریب خانه معتادان متجاهر استان اردبیل آثار تاریخی اردبیل بنای تاریخی ستار خان اداره کل میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی خانه های تاریخی خانه مشروطه خانه تاریخی همسایه ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۰۶۶۵۱۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

لرزه تردد خودروهای سنگین دوباره روی تن پل تاریخی بابل نشست

تردد آسیب‌زای ماشین‌های سنگین از زیر پل تاریخی محمدحسن خان بابل که طبق مصوبه شورای ترافیک ممنوع و تخلف به شمار می‌رود، به دلیل بی‌توجهی مسئولان شهری و میراثی شهرستان بابل، دوباره از سوی رانندگان متخلف از سر گرفته شده است. - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم از بابل، تردد خودروهای سنگین از زیر پل تاریخی 300 ساله محمد حسن خان که دوباره جریان گرفته، کار را به جایی رساند که میراث دوستان و گردشگران بومی و غیربومی علاقمند به نماد تاریخی شهر بابل می‌گویند چرا کسی به فکر این بنای تاریخی در حال تخریب نیست.

 برای چندمین بار پیاپی در یک سال اخیر رانندگان خودروهای سنگین با کنار زدن سازه‌های آهنی و بتنی (نیوجرسی) که در زیر این پل تاریخی جانمایی شده بود، تردد خودروهای سنگین از زیر این پل را از سر گرفتند.

این ترددها به حدی نگران کننده شده که صدای اعتراض دوستدران میراث فرهنگی در حال بازدید از این بنای تاریخی را هم در آورده است.

 

.

 

پیشتر و در دی ماه سال گذشته خبرگزاری تسنیم گزارشی را با عنوان "ماشین‌های سنگین بلای جان پل تاریخی بابل شده‌اند" منتشر کرد.

در آن گزارش مهران فلاح؛ رئیس میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان بابل به خبرنگار تسنیم گفت: همه ما نسبت به وضعیت فعلی پل تاریخی محمدحسن خان نگران هستیم.

فلاح با تاکید بر اینکه تردد خودروهای سنگین از زیر پل ممنوع است، افزود: نیوجرسی‌هایی به عنوان مانع زیر طاق‌چشمه‌ها بر سر راه خودروها قرار داده شده، اما متاسفانه برخی افراد سودجو به این مهم توجه نمی‌کنند و با کنارزدن نیوجرسی‌ها به تردد از زیر پل اقدام می‌کنند، برای همین باید با تصویب یک قانون به طور جدی به این مسئله ورود کرد و مانع تردد آنها شد.

حمیدرضا قربانیا دلاور؛ رئیس شورای شهر بابل نیز دراین‌باره به خبرنگار تسنیم گفت: بارها گفته‌ام که تنها راه برون‌رفت از این مشکل چندین ساله و مهم و نگران‌کننده این است که از ظرفیت و فرصت خدادادیِ رودخانه بابلرود و پل تاریخی آن باید به عنوان یک فرصت گردشگری استفاده کنیم. ما با تمام توان به دنبال جذب سرمایه‌گذار داخلی هستیم تا از این فرصت برای جذب گردشگر استفاده کنیم.

با این همه به نظر می‌رسد هنوز اهتمام جدی از سوی مسئولان شهر بابل و استان مازندران برای جلوگیری از تردد خودروهای سنگین از زیر پل صورت نگرفته و قرار دادن نیوجرسی در زیر پل هم به عنوان یک اقدام موقت نتوانسته مانع تردد خودروهای متخلف شود. 

به گزارش تسنیم، شورای ترافیک شهرستان بابل در 26 دی ماه 1400 مصوب کرد که تردد خودروهای سنگین از زیر این پل تاریخی ممنوع است، اما از آن تاریخ تاکنون چندین بار این مصوبه نقض و تردد خودروهای سنگین از زیر پل تاریخی محمد حسن خان از سر گرفته شده است.

نیوجرسی‌ها یا همان سازه‌های آهنی و بتنی که به منظور جلوگیری از تردد ماشین های سنگین در زیر این پل تاریخی مستقر می‌شود، به گونه‌ای است که رانندگان می توانند آن را با ماشین جا به جا کرده و از زیر پل عبور کنند.

در روزهای اخیر نیز تردد خودروهای سنگین در زیر این پل تاریخی از سر گرفته شده و واکنش و نگرانی میراث دوستان را به دنبال داشته است.

این پُل تاریخی که از گذشته های دور شهر بابل را به جنوب این شهرستان در بخش بندپی شرقی، بندپی غربی و گتاب متصل می‌کرد و در یک مقطعی از تاریخ، عبور احشام از روی آن انجام می‌شد. چند سال پیش میراث فرهنگی با قرار دادن نمادی از تندیس کوچ دامداران روی این پُل فضایی ایجاد کرد که عملا امکان تردد وسایل نقلیه و احشام از روی آن ناممکن شد.

انتهای پیام/